•  9477
    Buradaki yazılar farklı zamanlarda farklı amaçlarla yazılanların bir derlemesi.. Örneğin, ilk bölüm 2012'den.. Son bölüm 90'lardan. Tümünü bir araya toplamamın basit bir nedeni var; bir ölçüye kadar sürekliliği olan bir anlatı oluşturmak istedim.. Yazılarda ortak bir akışın içinde olan noktaların, izlerin vbg. toplamı için, düşüncenin --belki de yalnızca çağrışımsal anlamıyla düşüncenin-- çevresel koşulları üzerine bir deneme olduğu söylenebilir. Bu anlamda bu taslak dosya bir felsefeye giriş de…Read more
  •  694
    Notes mainly on model-oriented vs. deduction-oriented conceptions of axiomatic reasoning.
  •  498
    Kurgular arası karşılaştırmalar ve anlam
    In Anlam Kavramı Üzerine Yeni Denemeler, . 2010.
    Verili bir durumu anlamayı, onu bir bütün olarak kurgulamak olarak düşünelim. Kurgu basit bir gösterge de olabilir, karmaşık bir yapı da olabilir; belli belirsiz bir iz veya izler toplamı da olabilir. Kurgunun işlevini yerine getirmesini sağlayan gerek ve yeter koşul verili olan durum ile kendi yapısı arasında bir karşılaştırma olanağını sağlamasıdır. Nitekim, en bilindik anlamda bir durumu kurgulamak onu bir başka durumla karşılaştırmaktır. Bu yüzden de karşılaştırma yapmayı anlama yetimiz için…Read more
  •  382
    Wittgenstein’ın bir yaşam olayı olarak görmediği ölümün ne anlama geldiğine ilişkin düşüncesi açımlanıyor. Wittgenstein’ın düşüncesinin varlık-bilimsel dayanağı olan tek bir dünyanın var sayılması birden çok dünya varsayılan bir yaklaşımla karşılaştırılıyor.
  •  323
    Hilbert's axiomatic approach was an optimistic take over on the side of the logical foundations. It was also a response to various restrictive views of mathematics supposedly bounded by the reaches of epistemic elements in mathematics. A complete axiomatization should be able to exclude epistemic or ontic elements from mathematical theorizing, according to Hilbert. This exclusion is not necessarily a logicism in similar form to Frege's or Dedekind's projects. That is, intuition can still have a …Read more
  •  241
    Hilbert izlencesinin kanıt kuramsal amacı tarihsel gelişimi içinde özetlendikten sonra arka plandaki model-kuramsal motivasyonu belirtilmektedir. Hilbert'in nihai hedefinin matematiğin temellerine ilişkin tüm epistemolojik ve ontolojik varsayımlardan arındırılmış bir matematik kuramı geliştirmek olduğu savunulmaktadır. Yakın geçmişte mantıktaki bazı gelişmelerin Hilbert izlencesinin yalnızca adcı varsayımlar temelinde sürdürülebileceğine ilişkin yeni bir bakış açısı sağladığı öne sürülmektedir.
  •  238
    Kimi zaman akademik hayatımızı doğrudan etkileyen kararların kimler tarafından nerede ve nasıl alındığını bilemeyebiliriz. Kimi zaman da bilsek bile bu akademik toplumun şeffaf olduğu anlamına gelmeyebilir. Doktora sonrası yurda dönmeden önce, tezimi okuyan hocalarımdan “Orada seni anlayan birilerini bulabilecek misin?” gibi bir soru gelmişti. Sorunun doğru yanıtının ne olduğundan emin değildim; hala da değilim.
  •  223
    Mantığın zaman tüneli
    Felsefe Dünyasi 54 117-122. 2011.
    Mantık tarihi ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından bu yana matematiğin temelleriyle ilgili soruların yanıtlanmasına sahne olmuştur. Bugün tarihsel gelişiminin bir sonucu olarak mantık bilgisayar kullanımı aracılığıyla yaşam ile etkileşmektedir. Bu yazıda söz konusu etkileşimin geleceğine ilişkin bilgisel ufukların geçmişte hangi soruları yanıtlamak amacıyla belirlendiği çok kısaca özetlenmektedir.
  •  211
    Mantık, yirminci yüzyıldaki gelişimi bakımından ele alındığında, matematik, bilgisayar bilimi, dilbilim ve felsefe gibi alanlarla sıkı kavramsal bağlantılar kuran bir disiplin haline gelmiştir. Tüm bu alanların gündelik dilde izi sürülen anlamalar, anlaşmalar, anlatmalar vb. edimler için birşeyler söyleyebileceğini ya da yapabileceğini varsayabiliriz. Ancak bu varsayım gündelik dilin mantığıyla ya da mantıksızlıklarıyla doğrudan başedebilecek bir anlama yetisi kazanmanın kolay bir yolu olduğu an…Read more
  •  211
    Hilbert's Metamathematical Problems and Their Solutions
    Dissertation, Boston University. 2008.
    This dissertation examines several of the problems that Hilbert discovered in the foundations of mathematics, from a metalogical perspective. The problems manifest themselves in four different aspects of Hilbert’s views: (i) Hilbert’s axiomatic approach to the foundations of mathematics; (ii) His response to criticisms of set theory; (iii) His response to intuitionist criticisms of classical mathematics; (iv) Hilbert’s contribution to the specification of the role of logical inference in mathema…Read more
  •  208
    2011-2020 yılları arasında yazdıklarım arasından seçip derlediğim bu dosyada farklı amaçlarla yazılıp bütünsel bir anlatı oluşturmak arzusuyla bir araya getirilmiş yazılar var. İçindeki yazıların başlıkları sırasıyla şöyle: 1. Maddesiz ama manalı ufuklar; 2. Wittgenstein'ın ölümsüz dünyasında kim öle, kim kala?; 3. Hilbert izlencesinin izinde; 4. Adcılık adına yeni bulgular; 5. Doğa ile oynanan oyunlarda hakikat arayışı; 6. Hakikat-sonrası hakikat araştırmaları; 7. Ekolojik bir etik arayışı: ha…Read more
  •  187
    Logic, Logicism, and Intuitions in Mathematics
    Dissertation, Middle East Technical University. 2001.
    In this work I study the main tenets of the logicist philosophy of mathematics. I deal, basically, with two problems: (1) To what extent can one dispense with intuition in mathematics? (2) What is the appropriate logic for the purposes of logicism? By means of my considerations I try to determine the pros and cons of logicism. My standpoint favors the logicist line of thought.
  •  172
    A brief outline for some alternative lines of thought on the general structure of how-possible reasoning and its implications for formally and informally conceivable things, and the concept of mathematical truth.
  •  162
    How to prove the consistency of arithmetic
    with Jaakko Hintikka
    Acta Philosophica Fennica 78 1. 2006.
    It is argued that the goal of Hilbert's program was to prove the model-theoretical consistency of different axiom systems. This Hilbert proposed to do by proving the deductive consistency of the relevant systems. In the extended independence-friendly logic there is a complete proof method for the contradictory negations of independence-friendly sentences, so the existence of a single proposition that is not disprovable from arithmetic axioms can be shown formally in the extended independence-fri…Read more
  •  133
    Bu kısa yazıda, Wittgenstein'ın felsefesinin gerçekçiliğinden söz açıp konuyu başlıktaki yirmi birinci yüzyıl vurgusuna bağlamaya çalışacağım. Tabii bunu Wittgenstein'ın düşüncelerinin gelişimini özetleyerek yapmaya çalışacağım.
  •  131
    The foundational ideas of David Hilbert have been generally misunderstood. In this dissertation prospectus, different aims of Hilbert are summarized and a new interpretation of Hilbert's work in the foundations of mathematics is roughly sketched out. Hilbert's view of the axiomatic method, his response to criticisms of set theory and intuitionist criticisms of the classical foundations of mathematics, and his view of the role of logical inference in mathematical reasoning are briefly outlined.
  •  84
    İletişimsel eylem kuramı stratejik eylemi dışlamakla bizi gerçekçi bir doğruluk kavramı geliştirmekten alıkoyar. Halbuki, gerçekçi bir doğruluk kavramı, kuramın öndayanaklarından biridir. O halde, yeni bir mantık aracılığıyla, stratejik eylemi de bünyesine alan, yeni bir iletişimsel eylem anlayışının olanaklılığı sorgulanabilir. Bu bildiride böyle bir anlayışın nasıl geliştirilebileceği üzerinde duracağım.
  •  78
  •  76
    By asking questions and seeking information with an eye on the logical implications of the answers of one's questions, one can become a lifelong seeker. However, one cannot become so, if one does not pay enough attention to the boundaries of logical inquiry. It holds true in all types of information-seeking that some lines of thought may turn out to be pointless, unnecessary, or at most a waste of time. Some lines of thought, on the other hand, may turn out to be to the point, perhaps time consu…Read more
  •  31
    Aslına bakılırsa gündelik yaşam mücadelesi içinde hemen herkes anbean gündelik dilin mantıksızlığıyla da mücadele halindedir. Bu halin göstergesi olan tavır ve tutumlara odaklandığımızda ortak değerler üzerinden bir mücadele için, kendimize ve başkalarına yapabilirlikler yaratan alıştırmalar önerebiliyor muyuz? Başkalarının önerdiği yaratıcı ve yapabilirlikler belirleyen alıştırmaların farkına varabiliyor muyuz?