Ngoc Thuy Ta

Đại dịch COVID-19 đã gây ra những diễn biến phức tạp, khó lường và tác động đến nhiều mặt của đời sống xã hội, lĩnh vực giáo dục cũng không nằm ngoài tác động đó. Học sinh được trải nghiệm học tập trực tuyến và có những khoảng thời gian “bất thường” rời xa trường lớp, bạn bè và tự học ở nhà (Hoang, 2020; Tran, 2020). Các hoạt động khoa học và giáo dục cũng chịu tác động không nhỏ (Vuong, 2018). Đời sống vật chất lẫn tinh thần của đội ngũ giáo viên cả trong nước lẫn giáo viên nước ngoài đi dạy tại các quốc gia đều bị suy giảm (Vu et al., 2020). Đã có gần 42.000 giáo viên phải hoãn hợp đồng làm việc và không có lương, trong đó có 29.700 giáo viên mẫu giáo bỗng chốc trở nên thất nghiệp và phải làm các công việc thời vụ để đáp ứng đời sống thường nhật (Bich Thanh, 2020). Khoảng 70% các tổ chức giáo dục tư nhân có thể sẽ phá sản khi không thể lưu động đủ chi trả các loại hình tài chính khác nhau (Nguyen, 2020). Rất nhiều trường học đang lo lắng về tình trạng không mong muốn này bởi giáo viên sẽ không thể đảm bảo chất lượng công việc khi mà chất lượng cuộc sống của họ cũng đang bị đe dọa (Canrinus et al., 2012). Hơn nữa, hiệu suất làm việc giáo viên được cho là yếu tố tác động quan trọng và có ảnh hưởng nhiều nhất đến học sinh (Darling-Hammond and Youngs, 2002; Staiger and Rockoff, 2010), so với các tác động bên ngoài như lòng yêu nghề, cách diễn đạt, sự tương tác hay mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh (Marsh and Bailey, 1991).

Nguồn lực và chất lượng giáo viên là một trong những mối quan tâm thiết yếu để phát triển giáo dục bền vững. Thông qua phân tích bộ dữ liệu “Khảo sát thói quen phát triển chuyên môn giáo viên các trường phổ thông ở Việt Nam năm 2019” với 464 quan sát về thói quen học tập của giáo viên phổ thông từ các trường công lập và tư thục trên cả nước, chúng tôi thực hiện nghiên cứu phân tích thói quen phát triển chuyên môn của giáo viên. Nghiên cứu này là một phần kết quả của dự án nghiên cứu về năng lực chuyên môn giáo viên phổ thông Việt Nam giai đoạn 2020 – 2025 của Trung tâm nghiên cứu và Phát triển Giáo dục EdLab Asia. Bằng cách phân tích dữ liệu về số giờ tham gia hoạt động phát triển chuyên môn của giáo viên ở từng loại hình trường, nghiên cứu chỉ ra sự khác biệt về thói quen học tập của giáo viên các cấp phổ thông theo từng loại hình nhà trường. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hoạt động phát triển chuyên môn giáo viên của trường tư thục tốt hơn trường công lập. Kết quả của nghiên cứu là gợi ý cho các nhà hoạch định chính sách, các nhà quản lý giáo dục tại các cơ sở giáo dục phổ thông, không kể công-tư tham chiếu và điều chỉnh các kế hoạch, chương trình phát triển chuyên môn giáo viên.