Tomasz Żuradzki

Jeremy R. Garrett claims that the nature and scope of our rescue duties cannot be properly understood and addressed without reference to social context or institutional background conditions. In my comment I focus not on social or institutional but on psychological background conditions that are also necessary for the conceptualization of rescue cases. These additional conditions are of crucial importance since an entire paradigm of “rescue medicine” is founded, as Garret notices, on the powerful and immediate “impulse to rescue” (Garrett 2015). I understand this “impulse” as the preference toward identified victims, and I argue that it may sometimes distort genuine moral judgments in rescue cases.

The goals and tasks of neuroethics formulated by Farahany and Ramos (2020) link epistemological and methodological issues with ethical and social values. The authors refer simultaneously to the social significance and scientific reliability of the BRAIN Initiative. They openly argue that neuroethics should not only examine neuroscientific research in terms of “a rigorous, reproducible, and representative neuroscience research process” as well as “explore the unique nature of the study of the human brain through accurate and representative models of its function and dysfunction”, but also its responsibilities or social consequences. In our commentary, we would like to concentrate on problem selection, which is shortly noticed by Farahany and Ramos, and by BRAIN Initiative’s Neuroethics Report itself. The document raises an important issue related to problem selection, which is strengthening or perpetuating existing prejudices and biases by choosing a research subject: “scientists are prompted to consider how the questions they choose to study in the laboratory might amplify existing biases.” This leads to several further problems: what constitutes bias?; how biases may be embedded in the selection of research programs?; is it possible to conduct completely unbiased research?; who should be a gatekeeper in the case of research that may amplify biases? We try to notice possible answers to these questions in the context of the research on differences (e.g., cognitive, medical, behavioral) between human populations.

Many psychologists have tried to reveal the formation and processing of moral judgments by using a variety of empirical methods: behavioral data, tests of statistical significance, and brain imaging. Meanwhile, some scholars maintain that the new empirical findings of the ways we make moral judgments question the trustworthiness and authority of many intuitive ethical responses. The aim of this special issue is to encourage scholars to rethink how, if at all, it is possible to draw any normative conclusions by discovering the psychological processes underlying moral judgments.

The article by MacKay and Saylor (2020) claims that the principle of fair subject selection yields conflicting imperatives (e.g. in the case of pregnant women) and should be understood as “a bundle of four distinct sub-principles” (i.e. fair inclusion, burden sharing, opportunity, distribution of third-party risks), each having conflicting normative recommendations (MacKay and Saylor 2020). The authors also offer guidance as to how we should navigate between subprinciples that may conflict with each other. The problem is a crucial one since fair subject selection is one of the principles regulating clinical research that produces generalizable knowledge with the potential of improving people’s health. Therefore, there may be cases where the way in which participants are selected directly influences the generalizability (or its lack) of the clinically relevant knowledge and its value (if any) to different groups. In my commentary article, written from the philosophical perspective, I notice a number of interrelated problems which I believe have not been discussed thoroughly in the target article: (1) the precise way in which health care priority setting should influence the content of health research priority setting and fair inclusion principles; (2) the distinction between group and individual benefits and burdens from clinical research; (3) the reference class problem in medical research.

In this article, we analyse how researchers use the categories of race and ethnicity with reference to genetics and genomics. We show that there is still considerable conceptual “messiness” (despite the wide-ranging and popular debate on the subject) when it comes to the use of ethnoracial categories in genetics and genomics that among other things makes it difficult to properly compare and interpret research using ethnoracial categories, as well as draw conclusions from them. Finally, we briefly reconstruct some of the biases of reductionism to which geneticists (as well as other researchers referring to genetic methods and explanations) are particularly exposed to, and we analyse the problem in the context of the biologization of ethnoracial categories. Our work constitutes a novel, in-depth contribution to the debate about reporting race and ethnicity in biomedical and health research. First, we reconstruct the theoretical background assumptions about racial ontology which researchers implicitly presume in their studies with the aid of a sample of recent papers published in medical journals about COVID-19. Secondly, we use the typology of the biases of reductionism to the problem of biologization of ethnoracial categories with reference to genetics and genomics.

Blumenthal-Barby and her colleagues (2022) situate their discussion of philosophy and bioethics in the context of (reportedly) widely held assumption that, when compared to the early days of bioethics, the role of philosophy is now diminished across the field – the assumption we call the Disconnection Thesis. This assumption can be summarized, to use the authors’ own words, by the phrase “philosophy’s glory days in bioethics are over“. While in no place of the article they explicitly endorse the Disconnection Thesis, at least some of the authors had previously endorsed it in print (Savulescu 2015). Such expressions of collective expert wisdom might be a valuable source of information on the discipline's history, but they should not be accepted uncritically. Given the explosion in the size and scope of bioethical research in recent decades, any scholar’s familiarity with the area is necessarily based on selective reading and might be biased. Hence, in this commentary, we examine what kind of more rigorous evidence could corroborate the Disconnection Thesis. In other words, if the role of philosophy in bioethics has been indeed diminishing, what kind of observable patterns should we expect to see? Drawing on our previous research (Bystranowski, Dranseika, Żuradzki 2022), here we focus on two useful perspectives: citation analysis and topic modeling. While the first approach allows us to indirectly measure the level of engagement of bioethicists with philosophical literature (by measuring the proportion of references from articles published in journals in bioethics that cite philosophy journals), the latter provides a window into the content and argumentative style of bioethical texts.

A dogma accepted in many ethical, religious, and legal frameworks is that the reasons behind conscientious objection (CO) in healthcare cannot be evaluated or judged by any institution because conscience is individual and autonomous. This paper shows that this background view is mistaken: the requirement to reveal and explain the reasons for conscientious objection in healthcare is ethically justified and legally desirable. Referring to real healthcare cases and legal regulations, this paper argues that these reasons should be evaluated either ex ante or ex post and defends novel conceptual claims that have not been analyzed in the debates on CO. First, a moral threshold requirement: CO is only justified if the reasons behind a refusal are of a moral nature and meet a certain threshold of moral importance. Second, this paper considers the rarely discussed conceptual similarities between CO in healthcare and the legal regulations concerning military refusals that place the burden of proof on conscientious objectors. This paper concludes that conscientious objection in healthcare can be accommodated only in some cases of destroying or killing human organisms.

I will argue that physicians have an ethical obligation to justify their conscientious objection and the most reliable interpretation of the Polish legal framework claims that conscientious objection is permissible only when the justification shows the genuineness of the judgment of conscience that is not based on false beliefs and arises from a moral norm that has a high rank. I will demonstrate that the dogma accepted in the Polish doctrine that the reasons that lie behind conscientious objection in medicine cannot be evaluated or controlled by anyone is based either on a mistaken interpretation of the Constitution or on the unreliable concept of conscience. I will refer to the legal regulations concerning military refusals that require from objectors to reveal and justify their views. Finally, I will demonstrate why conscientious objection under uncertainty does not deserve acceptance, because it is based on a specific version of the precautionary principle.

Artykuł poświęcony jest omówieniu i krytyce stanowiska motywacyjnego internalizmu przekonań, które głosi, że przekonania moralne z konieczności motywują do działania. Teza ta odróżniona zostaje od innych stanowisk metaetycznych, które czasami także określa się jako "internalizm". Pokazany zostaje też związek powyższej tezy z ważnymi sporami metaetycznymi. Zasadnicza część artykułu poświęcona jest przedstawieniu pewnego typu argumentów odwołujących się do przypadków indyferentyzmu moralnego, które wymierzone są w tak rozumianą tezę internalizmu.

Etycy nie poświęcali dotąd wiele uwagi niepewności, koncentrując się często na skrajnie wyidealizowanych hipotetycznych sytuacjach, w których zarówno kwestie empiryczne (np. stan świata, spektrum możliwych decyzji oraz ich konsekwencje, związki przyczynowe między zdarzeniami), jak i normatywne (np. treść norm, skale wartości) były jasno określone i znane podmiotowi. W poniższym artykule – który jest rezultatem projektu dotyczącego różnych typów decyzji w sytuacjach niepewności związanej z postępem w naukach i technologiach biomedycznych – przedstawię analizę sytuacji niepewności normatywnej, czyli takich, w których podmiot musi podjąć decyzję, nie mając pewności co do tego, jaka norma postępowania jest właściwa, np. dlatego, że ma sprzeczne intuicje normatywne na temat dopuszczalności danej decyzji. Stanowisko, które określa się niekiedy mianem komparatywizmu, głosi, że w tego typu sytuacjach należy uwzględniać nie tylko stopnie przekonań podmiotu w kwestii różnych norm, ale także to, na ile możliwe decyzje warte są podjęcia wedle tych norm. Przedstawię tu analizę kilku przypadków niepewności normatywnej, a także charakterystyczny argument przeciwko dotychczasowym wersjom komparatywizmu, wskazujący, że nie uwzględniają one różnych nastawień do ryzyka w sytuacjach niepewności normatywnej, choć dopuszczają jednocześnie różne nastawienia do ryzyka w sytuacjach niepewności empirycznej. Pokażę też, że zasada ostrożności dotycząca statusu moralnego w upraszczający sposób przedstawia sytuacje niepewności normatywnej.

Celem artykułu jest krytyka kilku popularnych argumentów przeciwko wykorzystywaniu współczesnych osiągnięć biomedycznych do poprawiania ludzkiej kondycji fizycznej lub umysłowej. Na przykładzie prac Habermasa, Sandela, Fukuyamy omówię trzy argumenty tego typu odwołujące się do: 1) autonomii; 2) życia jako daru; 3) naturalnej równowagi. Na koniec pokażę, że sprzeciw względem niektórych propozycji biomedycznego polepszenia kondycji ludzkiej może być wynikiem swoistego błędu poznawczego, który psychologowie określają jako efekt status quo.

My paper builds on the conceptual tools from three interrelated philosophical debates that—as I believe—may help structure important if chaotic discussions about surrogates for living human brains and resolve some practical issues related to regulatory matters. In particular, I refer to the discussions about the “moral precautionary principle” in research ethics (Koplin and Wilkinson 2019); about normative uncertainty in ethics (MacAskill, Bykvist, and Ord 2020), and about the inductive risk problem for animal welfare scientists (Birch 2018). I elucidate upon the possible meanings of the phrase “a too good human brain surrogate” used by Henry T. Greely (2021), and I demonstrate that the evaluation of the practical and regulatory implications of the “goodness” of such surrogates created for research purposes should be sensitive to the possible consequences of two types of errors: the under-attribution and over-attribution of moral status to such beings. Many authors writing about this topic (including Greely 2021, but see also, e.g., Koplin and Savulescu 2019) concentrate only on the first type of error, neglecting the negative consequences of the second type, i.e., over-attribution.

„Skoro powszechnie przyjmuje się, że sumienie jest suwerenne, to nie wiadomo, po co lekarz miałby uzasadniać pisemnie swój światopogląd” – napisała Naczelna Izba Lekarska w skardze do Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał tę część skargi oddalił w wyroku z 7 października 2015 r., ale stwierdził, że „Celem prowadzenia dokumentacji medycznej nie jest (…) utrwalanie na piśmie poglądów filozoficzno-prawnych lekarza”. Uznał też, że uzasadnienie „powinno mieć charakter medyczny, a nie służyć wyjaśnieniu światopoglądu lekarza, czy też wskazaniu zasady moralnej leżącej u podstaw jego zachowania”. Podobną interpretację akceptuje wielu polskich prawników, twierdząc, że skoro sumienie czy światopogląd lekarza są „indywidualne”, „autonomiczne”, „suwerenne”, to merytoryczne powody odmowy wykonania świadczenia medycznego nie mogą podlegać jakiejkolwiek ocenie i kontroli.

Badania przy użyciu rezonansu magnetycznego sugerują, że przynajmniej niektórzy pacjenci w tzw. stanie wegetatywnym mogą być bardziej „świadomi”, niż to się do tej pory wydawało. W artykule zamierzam omówić te badania; następnie rozważę, o jakie rozumienie pojęcia świadomości może w nich chodzić; a wreszcie zastanowię się nad etycznymi implikacjami tych odkryć. Zamierzam też rozważyć, czy posiadanie wyższych form świadomości zawsze ma być dodatkową racją przemawiającą przeciwko zaprzestaniu podtrzymywaniu funkcji życiowych. Tym samym, w artykule chciałbym wskazać istotność badań z zakresu kognitywistyki dotyczących pojęcia świadomości dla etycznej oceny pewnych praktyk medycznych.

W artykule rozważam następujący problem: czy powinniśmy przykładać taką samą wagę do interesów i dobrobytu ludzi istniejących w przyszłości, jak do interesów i dobrobytu jednostek żyjących obecnie? Staram się wykazać, że traktowanie wymiaru czasowego analogicznie do przestrzennego jest problematyczne, zarówno jeśli chodzi o wymogi moralne, jak i o zasady sprawiedliwości, którymi powinny kierować się instytucje społeczne. Analizuję problem społecznej stopy dyskontowej, a także wskazuję na ograniczenia, jakie napotyka w związku z nim konsekwencjalistyczny rachunek zysków i strat w kontekście sprawiedliwości międzypokoleniowej.

Artykuł, opublikowany po raz pierwszy w 1979 r., jest jednym z najczęściej cytowanych tekstów filozoficznych z drugiej połowy XX wieku. Tekst Bernarda Williamsa zainicjował kilka ważnych debat, toczących się do dziś w etyce i filozofii działania. Zaproponowana przez niego interpretacja pojęcia racji działania jest, z jednej strony, niezwykle wpływowa, ale z drugiej bardzo niejednoznaczna i często krytykowana. Williams broni stanowiska, które z czasem zaczęto określać jako internalizm racji: pewne względy są racjami działania dla danego podmiotu tylko wtedy, gdy mają ścisły związek z "subiektywnym układem motywacyjnym" tego podmiotu, czyli z jakimiś aspektami jego psychiki, charakteru, celów, pragnień, planów, relacji z innymi itd. Stwierdzenie, że ktoś ma rację, by coś zrobić (a jeśli uznajemy, że jest to racja przeważająca - to, że powinien to coś zrobić), znaczy więc wedle tego stanowiska tyle, że ten ktoś jest w stanie być motywowany, by to coś zrobić. W przeciwieństwie do tego stanowisko określane obecnie ako eksternalizm racji głosi, że pewne względy mogą być racjami działania dla danego podmiotu także wtedy, gdy odwołują się do niezależnych od jego układu motywacyjnego własności świata. Williams wychodzi od modelu działania nawiązującego do koncepcji Hume'owskiej, następnie przedstawia jego bardziej rozbudowaną wersję, omawia rolę namysłu, naturę potrzeb, a także przedstawia argument za internalizmem racji, określany jako argument z wyjaśniania działania. Głosi on, że nawet gdyby istniały zewnętrzne racje działania, niezwiązane z subiektywnym układem motywacyjnym danego podmiotu, to odwołanie się do nich nie byłoby w stanie wyjaśnić, dlaczego dany podmiot postąpił tak, a nie inaczej, gdyż "nic nie jest w stanie wyjaśnić (zamierzonych) działań podmiotu za wyjątkiem czegoś, co motywuje go działania".

The results of empirical research show that people prefer to help identified individuals rather than unidentified ones. This preference has an important influence on many private and public decisions, for example concerning vaccination or the distribution of healthcare resources. The aim of this article is to define the terms: “identified”, “unidentified”, “statistical”, and then to analyze three philosophical arguments concerning the normative implications of this preference: 1) contractualism ex ante ; 2) fair distribution of chances and risks; 3) principles regarding the concentration of good effects and the distribution of bad effects. I will demonstrate that these arguments, which are related to interesting philosophical problems, such as counterfactuals, are not convincing.

Until very recently, normative theorizing in ethics was frequently conducted without even mentioning uncertainty. Just a few years ago, Sven Ove Hansson described this state of affairs with the slogan: “Ethics still lives in a Newtonian world.” In the new Oxford Handbook of Philosophy and Probability, David McCarthy writes that “mainstream moral philosophy has not been much concerned with probability,” understanding probability as “the best-known tool for thinking about uncertainty.” This special predilection for certainty in ethics was surprising since most decisions or evaluations are made both by individuals and policy-makers through the fog of a widely understood uncertainty that includes risk, ignorance, indeterminacy. Therefore, the main task of this special issue is to encourage philosophers to rethink the standard paradigm in ethics by redirecting discussions about ethical questions to problems involving different kinds of uncertainty when an individual or a policy maker does not have access to or knowledge about.

With the limited initial availability of COVID-19 vaccines in the first months of 2021, decision-makers had to determine the order in which different groups were prioritized. Our aim was to find out what normative approaches to the allocation of scarce preventive resources were embedded in the national COVID-19 vaccination schedules. We systematically reviewed and compared prioritization regulations in 27 members of the European Union, the United Kingdom, and Israel. We differentiated between two types of priority categories: groups that have increased infection fatality rate (IFR) compared to the average for the general population and groups chosen because their members experience increased risk of being infected (ROI). Our findings show a clear trend: all researched schedules prioritized criteria referring to IFR (being over 65 years old and coexisting health conditions) over the ROI criteria (eg occupation and housing conditions). This is surprising since, in the context of treatment, it is common and justifiable to adopt different allocation principles (eg introducing a saving more life-year approach or prioritizing younger patients). We discuss how utilitarian, prioritarian, and egalitarian principles can be applied to interpret normative differences between the allocation of curative and preventive interventions.

A cross-cultural survey experiment revealed a dominant tendency to rely on a rule’s letter over its spirit when deciding which behaviors violate the rule. This tendency varied markedly across (k = 15) countries, owing to variation in the impact of moral appraisals on judgments of rule violation. Compared with laypeople, legal experts were more inclined to disregard their moral evaluations of the acts altogether and consequently exhibited stronger textualist tendencies. Finally, we evaluated a plausible mechanism for the emergence of textualism: in a two-player coordination game, incentives to coordinate in the absence of communication reinforced participants’ adherence to rules’ literal meaning. Together, these studies (total n = 5,794) help clarify the origins and allure of textualism, especially in the law. Within heterogeneous communities in which members diverge in their moral appraisals involving a rule’s purpose, the rule’s literal meaning provides a clear focal point—an identifiable point of agreement enabling coordinated interpretation among citizens, lawmakers, and judges.