Tomasz Żuradzki

The purpose of this paper is the analysis of both legal and ethical ways of justifying targeted killings. I compare two legal models: the law enforcement model vs the rules of armed conflicts; and two ethical ones: retribution vs the right of self-defence. I argue that, if the targeted killing is to be either legally or ethically justified, it would be so due to fulfilling of some criteria common for all acceptable forms of killing, and not because terrorist activity is somehow distinguished and gives special privileges to a state that fights it. The practical implication of my analysis is that one of the most spectacular targeted killings, which was the targeting and killing of Osama bin Laden in May 2011, was not justified, because it was only supposed to be a retribution for the September 11th terrorist attacks.

The empirically documented fact is that people’s preferences are time -biased. The main aim of this paper is to analyse in which sense do time -biases violate the requirements of rationality, as many authors assume. I will demonstrate that contrary to many influential views in psychology, economy and philosophy it is very difficult to find why the bias toward the near violates the requirements rationality. I will also show why the bias toward the future violates the requirements of rationality in a very basic sense.

W artykule wykażę, że szeroko rozpowszechnione poglądy na temat norm, które obowiązują żółnierzy na wojnie, pozostają w sprzeczności z moralnością ogólną. Etyka wojny dopuszcza działania, które w zwyczajnych sytuacjach nie tylko są uznawane za moralnie niedopuszczalne, ale wydają się czynami godnymi najwyższego moralnego potępienia. Zwracam uwagę na dwie wybrane rozbieżności między etyką ogólną a etyką wojny, tj. na problem związany z istnieniem asymetrii pomiędzy atakującymi i atakowanymi oraz na kwestię tego, kto jest właściwym celem moralnie usprawiedliwionego aktu przemocy. Odrzucając stanowiska skrajne (realizm w stosunkach międzynarodowych i różne odmiany pacyfizmu), uznaję, że możliwe są dwa rozwiązania problemu tych rozbieśności: albo godzimy się na status quo, czyli mocną niezgodność etyki wojny z etyki ogólną, albo uznajemy, że należy znacząco przeformułować tradycyjną etykę wojny, a być może także obowiązujące normy prawa międzynarodowego.

Celem artykułu jest analiza prawnych i etycznych sposobów uzasadnienia dopuszczalności stosowania polityki namierzania i zabijania. Pojawiły się próby usprawiedliwienia tego typu działań poprzez odwołanie do egzekwowania prawa, reguł rządzących konfliktami zbrojnymi, sprawiedliwej odpłaty, prawa do obrony własnej. W artykule dokonuję analizy tych sposobów usprawiedliwiania polityki namierzania i zabijania, a następnie rozważam, które z nich faktycznie mogą uzasadniać tego typu politykę. Rozważania prowadzę w świetle głównej hipotezy projektu badawczego, który obecnie prowadzę, zakładającej, że normy regulujące dopuszczalność i sposoby toczenia konfliktów zbrojnych i używania przemocy w stosunkach międzynarodowych powinny być spójne z moralnymi intuicjami dotyczącymi stosowania przemocy w przypadkach indywidualnych.

Konserwatywni przeciwnicy prowadzenia badań naukowych na ludzkich embrionach argumentują, że od momentu poczęcia mają one status moralny równy statusowi ludzi dorosłych: zarodki mają takie samo prawo do życia jak dorośli. W artykule przedstawiam oryginalną argumentację za tym stanowiskiem, której źródła można znaleźć w XVII-wiecznej teologii moralnej i współczesnej teorii decyzji. Argumentacja ta nie odwołuje się do statusu ontologicznego embrionów, ale do pewnego typu rozumowania praktycznego na temat tego, co należy robić w rozmaitych sytuacjach niepewności. Na pierwszy rzut oka wydaje się ona wzmacniać stanowisko konserwatywne, ponieważ nie zależy od kontrowersyjnych metafizycznych założeń na temat statusu zarodków czy kwestii ich potencjalności. W artykule pokażę jednak, że argumentacja ta obarczona jest poważnymi wadami, które sprawiają, że nie da się jej zastosować do uzasadnienia sprzeciwu wobec moralnej czy prawnej dopuszczalności np. badań na zarodkowych komórkach macierzystych

In this article, I present a new interpretation of the pro-life view on the status of early human embryos. In my understanding, this position is based not on presumptions about the ontological status of embryos and their developmental capabilities but on the specific criteria of rational decisions under uncertainty and on a cautious response to the ambiguous status of embryos. This view, which uses the decision theory model of moral reasoning, promises to reconcile the uncertainty about the ontological status of embryos with the certainty about normative obligations. I will demonstrate that my interpretation of the pro-life view, although seeming to be stronger than the standard one, has limited scope and cannot be used to limit destructive research on human embryos.

David Hume jest powszechnie uważany za prekursora metaetycznego nonkognitywizmu, a jego filozofia moralności jest traktowana jako klasyczny przykład motywacyjnego internalizmu. W artykule omawiam poglądy Hume'a na problem motywacji do działania moralnego odwołując się do cnót naturalnych i sztucznych. Dochodzę do wniosku, że choć Hume może być traktowany jako nonkognitywista, to jest to nonkognitywizm bardzo różny od współczesnych wersji tego stanowiska. Główna różnica polega na tym, że Hume nie uważał, by poczucie powinności z konieczności motywowało do działania.

In my essay I consider the imaginary case of a future mother who refuses to undergo genetic alteration on her germline although she knows that her, as yet unconceived, child will have a serious genetic disorder. I analyze the good and bad points of two branches of arguments directed against her decision, consequentialist and rights-based. Then I discuss whether accepting one line of these arguments or the other makes a difference in moral assessment. I conclude that, although from the preanalytical perspective we strongly oppose the refusal of genetic treatment in my imaginary case, it is probably impossible to construct one coherent theory which embraces all possible moral dilemmas triggered by our actions which affect the number and the identity of future people.

Tekst Naprawdę jaki jest Bernard Williams utwierdza mnie w przekonaniu, że moje odczytanie tezy internalizmu jest właściwe. Autorka polemiki opiera swą interpretację Williamsa na jednym jego tekście, nie uwzględnia też dyskusji, która toczy się od lat 80. na temat internalizmu, a jej zarzuty dotyczące poprawności mojej argumentacji wynikają z nietrafnego odczytania tego, co napisałem. Podtrzymuję tez tezę, wyrażoną wielokrotnie również przez Williamsa, że racje działania nie są zrelatywizowane względem wiedzy podmiotu. Zgadzam się natomiast z uwagą terminologiczną dotyczącą relatywizmu: wiele stanowisk, które obecnie określane są przez filozofów jako relatywizm, należałoby określać innymi nazwami.

Perez-Rodriguez and de la Fuente (2017) assume that although human races do not exist in a biological sense (“geneticists and evolutionary biologists generally agree that the division of humans into races/subspecies has no defensible scientific basis,” they exist only as “sociocultural constructions” and because of that maintain an illusory reality, for example, through “racialized” practices in medicine. Agreeing with the main postulates formulated in the article, we believe that the authors treat this problem in a superficial manner and have failed to capture the current state of the field of knowledge in science and the humanities. In our commentary, we want to highlight two main omissions, and to notice three important implications for “a postracial medicine.”

In this paper I present an argument in favour of a parental duty to use preimplantation genetic diagnosis (PGD). I argue that if embryos created in vitro were able to decide for themselves in a rational manner, they would sometimes choose PGD as a method of selection. Couples, therefore, should respect their hypothetical choices on a principle similar to that of patient autonomy. My thesis shows that no matter which moral doctrine couples subscribe to, they ought to conduct the PGD procedure in the situations when it is impossible to implant all of the created embryos and if there is a significant risk for giving birth to a child with a serious condition.

In my previous paper I argued that if in vitro fertilization (IVF) is legal and practiced there is no moral ground to object to legalization of preimplantation genetic diagnosis (PGD). My opponent raises an objection that my paper “fails to address the ethical argumentation of one key opponent of IVF – the Catholic Church”. In this reply I show that her/his thesis that embryos created during IVF are in ‘ethical limbo’ and “fall outside the moral universe of Christian ethics” does not undermine my argumentation and masks the serious problem Catholics have with the moral status of early embryos.

Topic modeling—a text‐mining technique often used to uncover thematic structures in large collections of texts—has been increasingly frequently used in the context of the analysis of scholarly output. In this study, we construct a corpus of 19,488 texts published since 1971 in seven leading journals in the field of bioethics and philosophy of medicine, and we use a machine learning algorithm to identify almost 100 topics representing distinct themes of interest in the field. On the basis of intertopic correlations, we group the content‐based topics into eight clusters, thus providing a novel, fine‐grained intellectual map of bioethics and philosophy of medicine. Moreover, we conduct a number of diachronic analyses, examining how the “prominence” of different topics has changed across time. In this way, we are able to observe the distinct patterns in which bioethics and philosophy of medicine have evolved and changed their focus over the past half a century.

Lawrence Nelson (2018) criticizes conscientious objection (CO) to abortion statutes as far as they permit health care providers to escape criminal liability for what would otherwise be the legally wrongful taking of a pregnant woman’s life by refusing treatment (i.e. abortion). His key argument refers to the U.S. Supreme Court judgment (Roe v. Wade 1973) that does not treat the unborn as constitutional persons under the Fourteenth Amendment. Therefore, Nelson claims that within the U.S. legal system any vital interests of pregnant women must always take precedence over fetuses’ interests. While agreeing with the main thesis of the article, we believe that the author’s argument neither vindicates his claim, nor explains why those who believe that fetuses are equally protectable human beings do not have the right to refuse to perform an abortion in lifethreatening emergency circumstances (AE). Therefore, the main aim of our commentary is to outline, by referring to our earlier works on conscientious objection in health care (Z_ uradzki 2016) and cultural exemptions (Ciszewski 2016), a better and universalizable argumentative path that would lead to the same conclusion.

Celem niniejszego artykułu jest obrona internalizmu racji do działania. Zaczynam od omówienia internalizmu w wersji przedstawionej przez Bernarda Williamsa i przedstawiam główny argument na rzecz tego stanowiska. Następnie sprawdzam, czy ten rodzaj internalizmu prowadzi do relatywizmu. Twierdzę, że stanowisko to prowadzi do ograniczonego relatywizmu, ponieważ stwierdzenia dotyczące racji do działania nie są zrelatywizowane do wiedzy podmiotu działającego. Zwracam też uwagę na rozmaite ograniczenia relatywizacji subiektywnych układów motywacyjnych.

In this commentary paper, we are taking one step further in questioning the central assumptions in the bioethical debates about reproductive technologies. We argue that the very distinction between “person affecting” and “identity affecting” interventions is based on a questionable form of material-origin essentialism. Questioning of this form of essentialist approach to human identity allows treating genome editing and genetic selection as more similar than they are taken to be in the standard approaches. It would also challenge the idea that normative reasons we have in these two types of cases markedly differ in strength.

Wedle Stanowiska Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN nr 2/2012 z dnia 8. czerwca 2012 r. w sprawie preimplantacyjnej diagnostyki genetycznej (PDG) jednym z głównych problemów wiążących się z prawnym uregulowaniem PDG jest nierozstrzygalność sporu na temat statusu moralnego ludzkich zarodków. Stanowisko i zgłoszone do niego zdania odrębne stwierdzają, że ci, którzy uznają, że wczesne zarodki mają pełny status moralny, nie mogą się zgodzić na diagnostykę preimplantacyjną. W artykule pokazuję, że przyjęcie nawet skrajnie konserwatywnego poglądu na status wczesnych embrionów ludzkich, czyli uznanie ich za byty mające pełny status moralny i pełne prawo do życia, nie wystarczy, by skutecznie argumentować przeciw dopuszczalności PDG w sytuacji, w której nie możemy zagwarantować przeżycia wszystkich embrionów. Przedstawiony tu argument opiera się na powszechnie akceptowanej obecnie w etyce medycznej zasadzie poszanowania autonomii oraz odwołuje się do sposobu podejmowania decyzji w sytuacji niepewności charakterystycznego dla klasycznie rozumianej teorii decyzji.

While agreeing with the main conclusion of Dominic Wilkinson and colleagues (Wilkinson, Butcherine, and Savulescu 2019), namely, that there is no moral difference between treatment withholding and withdrawal as such, we wish to criticize their approach on the basis that it treats the widespread acceptance of withdrawal aversion (WA) as a cognitive bias. Wilkinson and colleagues understand WA as “a nonrational preference for withholding (WH) treatment over withdrawal (WD) of treatment” (22). They treat WA as a manifestation of loss aversion and refer to Kahneman and colleagues (1991), which defined this effect as follows: “the disutility of giving up an object is greater that the utility associated with acquiring it” (194). In a previous work, Wilkinson and Savulescu understood nonequivalence between treatment withholding and withdrawal as a reflection of slightly different, although related, phenomena: status quo bias or omission bias (Wilkinson and Savulescu 2012, 130–131). In neither of these two papers do they describe precisely the relation between these well-known psychological effects and WA, nor do they explain why they treat these effects as examples of nonrational preferences, despite the fact that these issues have been the subject of wide-ranging discussions on the intersection of psychology, economy, and philosophy.

In their insightful article, Brent Kious and Margaret Battin (2019) correctly identify an inconsistency between an involuntary psychiatric commitment for suicide prevention and physician aid in dying (PAD). They declare that it may be possible to resolve the problem by articulating “objective standards for evaluating the severity of others’ suffering,” but ultimately they admit that this task is beyond the scope of their article since the solution depends on “a deep and difficult” question about comparing the worseness of two possible scenarios: letting someone die (who could have been helped) with not letting someone die (whose suffering could only be alleviated by death). In our commentary, we argue that creating such standards is more difficult than the authors assume because of the many types of deep uncertainties we have to deal with: (1) diagnostic, (2) motivational, and (3) existential.

Celem artykułu jest krytyka przyjętego przez niektórych filozofów podziału na normatywność w podstawowym sensie oraz normatywność wymogów wąsko rozumianej racjonalności. Pokazuję, że podział taki nie jest wyczerpujący, ponieważ pomija ważny typ wymogów normatywnych, a mianowicie reagowanie na racje. Z jednej strony tego rodzaju wymogi nie przypominają wymogów normatywnych w podstawowym sensie, a z drugiej — istotnie różnią się od racjonalności rozumianej jako spójność między nastawieniami. Dochodzę do wniosku, że reagowanie na racje należy uznać za trzeci typ wymogów normatywnych.

According to psychological research, people are more eager to help identified individuals than unidentified ones. This phenomenon significantly influences many important decisions, both individual and public, regarding, for example, vaccinations or the distribution of healthcare resources. This paper aims at presenting definitions of various levels of identifiability as well as a critical analysis of the main philosophical arguments regarding the normative significance of the identifiability effect, which refer to: (1) ex ante contractualism; (2) fair distribution of chances and risks; (3) anti-aggregationist principles that recommend the distribution of bad effects and the concentration of good ones. I will show that these arguments, although connected with interesting philosophical problems regarding e.g. counterfactuals, aggregation, or probability, are unconvincing.

Książka dotyczy trzech powiązanych z sobą zagadnień: internalizmu racji działania, internalizmu motywacyjnego i tzw. hume’owskiej teorii motywacji. Próbuje odpowiedzieć m.in. na następujące pytania: Czy wolno nam stwierdzić, że ktoś powinien coś zrobić, nawet gdy nie może być motywowany do tego działania? Czy można szczerze akceptować jakiś osąd moralny i nie być motywowanym do postępowania zgodnie z jego zaleceniami? Czy normy moralne służą tak naprawdę realizacji egoistycznych pragnień, czy może są fikcją wpajaną przez instytucje społeczne? Autor pokazuje, jak wiele współcześnie dyskutowanych problemów metaetycznych można rozwiązać, sięgając do filozofii Davida Hume’a. Choć koncentruje się na najnowszych dyskusjach z dziedziny metaetyki, to zagadnienia omawiane w książce stanowią kontynuację klasycznych debat filozoficznych na temat takich pojęć jak wartość, dobro, obowiązek, racjonalność, relatywizm czy słabość woli.

W tekście omawiam tę część internetowej dyskusji, przeprowadzonej w listopadzie 2012 r. na stronie Polskiego Towarzystwa Bioetycznego, która dotyczyła niepewności na temat moralnego statusu embrionów ludzkich. W trakcie dyskusji PTB na temat Stanowiska Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN w sprawie preimplantacyjnej diagnostyki genetycznej (PDG) pojawił się następujący argument: skoro spór o moralny status embrionu jest nierozstrzygalny, to powinniśmy opowiedzieć się przeciwko moralnej dopuszczalności wykonywania PDG na embrionach, a także przeciwko prawnej dopuszczalności tego rodzaju diagnostyki. W tekście omawiam tezy Stanowiska i zdań odrębnych, które wywołały tę część dyskusji, a potem koncentruję się na następujących problemach: (I) dopuszczalność stosowania narzędzi teorii decyzji w debatach etycznych; (II) procedura podejmowania decyzji przez ciała doradcze w sytuacji niepewności moralnej; (III) znaczenie osiągnięć nauk biologicznych przy ustaleniu statusu moralnego embrionu; (IV) możliwość kompromisu w sytuacji pluralizmu wartości; (V) znaczenie statusu moralnego embrionów dla oceny moralnej i prawnej dopuszczalności PDG.

In this paper, we discuss the processes of racialisation on the example of biomedical research. We argue that applying the concept of racialisation in biomedical research can be much more precise, informative and suitable than currently used categories, such as race and ethnicity. For this purpose, we construct a model of the different processes affecting and co-shaping the racialisation of an individual, and consider these in relation to biomedical research, particularly to studies on hypertension. We finish with a discussion on the potential application of our proposition to institutional guidelines on the use of racial categories in biomedical research.

Obecny ranking czasopism humanistycznych jest skrajnie niesprawiedliwy: za publikację w najlepszych czasopismach w swoich dziedzinach humaniści mogą otrzymać tylko 10 pkt (lista C); za publikacje w najsłabszym w danej dziedzinie czasopiśmie indeksowanym przez Thomson Reuters (TR) i posiadającym Impact Factor (IF) dostaje się obecnie 15, a w najlepszym – 50 (lista A). W tym tekście najpierw omawiam trzy możliwości sporządzenia rankingu czasopism filozoficznych, a potem przedstawiam własną propozycję rankingu opartego na liście ERIH i indeksie SCImago (Scopus). Główna zaleta mojego rozwiązania polega na tym, że cytowania nie są głównym kryterium, ale służą jako uzupełnienie pierwotnego podziału opartego na kryteriach jakościowych przeprowadzonego przez ekspertów na zlecenie European Research Council.