Andrzej Biłat

Remarks on the handbook Logic and Argumentation by Andrzej KisielewiczThe paper contains some critical comments on Andrzej Kisielewicz’s handbook of critical thinking Logika i argumentacja. Praktyczny kurs krytycznego myślenia, Warszawa 2017. The comments generally refer to two main topics of the handbook: a the definite rejection of formal logic as a tool of critical thinking, and b the support for the so-called analysis of reasonable possibilities as an essential method of critical thinking. The paper shows that these topics are not suf ficiently clearand the support is not convincing enough.

This paper deals with some metaphilosophical aspects of the modal ontological argument originating from Charles Hartshorne. One of the specific premises of the argument expresses the idea that the existence of God is not contingent. Several well-known versions of the argument have been formulated that appeal to different ways of clarifying the latter. A question arises: which of the formally correct and relevant versions is proper or basic? The paper points to some criteria of formal correctness, and distinguishes two types of relevance for these versions: strong and weak. Its aim is to furnish a strictly worked out answer to the question, taking into account each of these types. As a result, a very simple, formally correct and relevant version of the modal ontological argument is formulated. The results obtained are also used to criticize a popular belief about the relations in which the main versions of the modal ontological argument stand to one another.

The identity connective is usually interpreted in non-Fregean logic as an operator representing the identity of situations. This interpretation is related to the modal criterion of the identity of sentence correlates, characteristic of the WT system and some stronger systems. However, this connective can also be interpreted in a different way – as an operator representing the identity of propositions. The “propositional” interpretation is in turn associated with the modal-contents criterion of the identity of sentence correlates. This begs the question of whether there is a system of non-Fregean logic, providing an adequate formalization of this criterion. The aim of the paper is to systematize the metalogical and philosophical context of the issue and to point to a system that provides its solution.

The contemporary versions of the ontological argument originated from Charles Hartshorne are formalized proofs (in the metalogical sense of the word) based on unique modal theories. The simplest well-known theory of this kind arises from the system B of modal logic by adding two extra-logical axioms: (AA) “If the perfect being exists, then it necessarily exists” (Anselm’s Axiom) and (AL) “It is possible that the perfect being exists” (Leibniz’s Axiom). In the paper a similar argument is presented, however none of the systems of modal logic is relevant to it. Its only premises are the axiom (AA) and, instead of (AL), the new axiom (AN): “If the perfect being doesn’t exist, it necessarily doesn’t”. The main goal of the work is to prove that (AN) is no more controversial than (AA) and — in consequence — the whole strength of the modal ontological argument lays in the set of its extra-logical premises. In order to do that, three arguments are formulated: ontological, “cosmo­logical” and metalogical

W artykule pojęcie teorii ontologicznej zostało zdefiniowane zgodnie z ogólnymi zasadami wywodzącymi się z metaontologii Arystotelesa. Sformułowano problem struktury ontologii: Jakie są główne metodologiczne typy zaksjomatyzowanych teorii ontologicznych i jakie podstawowe relacje zachodzą między nimi? Zauważono, że zarówno w tradycyjnej, jak i we współczesnej filozofii bytu da się wyróżnić trzy odmienne idee formalnej ontologii: logicznej, eksplikacyjnej i empirycznej. Cel pracyjest dwojaki: 1) wskazaniejednolitej koncepcji formalnej ontologii uwzględniającej owe idee i dostarczającej rozwiązania problemu struktury ontologii oraz 2) zastosowanie wskazanej koncepcji w konstrukcji podstawowych przykładów teorii bytu i czasu. Artykuł składa się z następujących sekcji: Wprowadzenie. 1.1. Trzy koncepcje ontologii formalnej. 1.2. O ontologii logicznej. 1.3. O eksplikacyjnej ontologii formalnej. 2.1. Monadyczna teoria identyczności i należenia. 2.2. Eksplikacyjna teoria czasu wypełnionego. 2.3. W stronę empirycznej ontologii świata realnego. Zakończenie.

Niniejsze wydanie Studiów Semiotycznych jest pierwszym owocem procesu przekształcania czasopisma w zespołowo redagowany periodyk, ukazujący się jednocześnie drukiem i w Internecie. Podobnie jak wiele wcześniejszych tomów Studiów obecny numer zawiera artykuły badawcze z zakresu analitycznej filozofii języka oraz zastosowań metod semantycznych w filozofii. Numer zawiera także sprawozdanie z konferencji oraz – zgodnie z piękną tradycją Studiów sięgającą lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku – wspomnienia o filozofach.

Problematyka rozpraw, które udostępniamy Państwu w niniejszym numerze „Studiów Semiotycznych”, dotyczy takich zagadnień, jak argumentacja, potoczne rozumowania i publiczne debaty. Mieszczą się one w obrębie czterech dyscyplin bezpośrednio związanych z profilem „Studiów”: filozofii, językoznawstwa, psychologii oraz nauk o komunikacji społecznej i mediach. Interdyscyplinarny charakter prezentowanych badań jest zgodny z tradycją Czasopisma ukształtowaną przez Jerzego Pelca w latach 1970–2015 i kontynuowaną w ostatnich latach.